Liseye başlangıç süreci gerek öğrenci için gerekse aileler için karmaşık bir süreç olarak görülüyor. Bir yandan çocuğunun kaliteli eğitim almasını isteyen aileler, bir yandan ergenlik döneminin kendini iyiden iyiye hissettirmesi bu karmaşık süreçte bazı kafa karışıklıklarına yol açabiliyor. Kafa karışıklığına yol açan konulardan biri de iki soru olarak karşımıza çıkıyor:
“Çocuğumu yatılı okula göndermeli miyim?”
“Yatılı okulda okumalı mıyım?”
Lise tercihlerine yatılı okul yazmış olan ya da yazmayı düşünen öğrencilerin aklında belli soru işaretlerinin olması çok doğaldır. Bunlardan en çok göze çarpanının aileden uzakta olmak ve sorumlulukların birden artmasını kaldırıp kaldıramayacakları ikilemi olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. 14 yaşında aileden uzakta okumanın kendine göre avantaj ve dezavantajları vardır. Öncelikle ailenin yanındaki rahat ortamdan uzaklaşan çocuk kendi sorumluluklarının bilincine varmaya, problemlerini kendi halletmeye ve hayatla tanışmaya başlar. Ergenlikten kaynaklanan kişisel ya da arkadaş çevresiyle ilgili sıkıntıları kendisinin çözmeye çalışması kişinin özgüvenini artırmasını sağlamaktadır. Kendisiyle baş başa geçirdiği zamanın artması yatılı okuyan öğrencinin kendini daha iyi tanımasına da vesile olmaktadır. Akademik anlamda ise evdeki televizyon, bilgisayar gibi dikkat dağıtıcı unsurların yurt ortamında daha kısıtlı şekilde kullanılması öğrencinin daha verimli ders çalışabilmesi adına önemlidir.
Tüm bunların yanında yurtta kalmanın en önemli dezavantajı aile özlemidir. Kişilik yapısının belirleyici olduğu özlem konusunda yurtta kalan kimi öğrenciler çok sıkıntı çekerken kimileri de kolayca yurtta kalmaya adapte olabilmektedirler. Eğer yurt ortamında gerekli hijyen ve disiplin kuralları yoksa öğrenciler birtakım sıkıntılar yaşayabilmektedir. Bu anlamda tercih edilecek okul ve kalınacak yurdun tercih döneminde gidilip görülmesi hem ailenin hem de öğrencinin fiziksel koşullarla ilgili soru işaretlerini gidermek açısından önemlidir. Oda arkadaşlarıyla anlaşmazlık, yurda giriş çıkış saatlerine uyum sağlamadığında oluşacak sorunlar ve tuvalet, banyo gibi ortak kullanım alanları ile ilgili kurallar senelerdir ailesinin yanında yaşayan bir ergen için sorun teşkil edebilmektedir. Ancak unutulmamalıdır ki tüm bu sorunları öğrencinin kendisinin aşması gelecek hayata dair fikir edinebilmesi açısından oldukça faydalıdır.
Tercih döneminde yatılı okumanın avantaj ve dezavantajlarını listelemek ve yurtta kalmayı düşünen öğrencinin kişilik yapısını göz önüne almak gerekmektedir. Lise hayatının ergenlik dönemine denk gelmesi ve kritik bir dönem olması sebebiyle öğrencinin hem akademik anlamda hem de gelişimsel anlamda kendini iyi hissedeceği bir ortamda olması çok önemlidir.
Gözde Uludağ
Uzm. Psikolojik Danışman
