Okulların açılmasıyla birlikte ödev yapma ve ders çalışma konularında sıkıntılar yaşanabiliyor. Çocuklar uzun yaz tatilinden sonra hem erken kalkıp okula gitmek, hem de bilgisayardan, oyunlardan uzak kalmakta zorlanırlarken okulda geçen uzun sürenin ardından eve gelip ders çalışmakta, ödev yapmakta sorun yaşayabiliyorlar. Çocuklar eve geldikten sonra dinlenmek, oyun oynamak istiyorlar. Ebeveynlerin sürekli olarak “ödevini yap” demelerinden de bunalıyorlar.
Öğrenciler ödev yapmakta neden sorun yaşarlar?
Sorumluluk, kişinin kendine ve başkalarına karşı yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesi zorunluluğudur. Ödev yapma da bir sorumluluktur. Bunun gelişebilmesi için öncelikle çocukta temel olarak sorumluluk bilincinin gelişmiş olması gerekir. Bu da küçük yaşlardan itibaren kazandırılabilecek bir davranıştır.
Sorumluluk bilinci nasıl kazandırılır?
Sorumluluk bilincinin gelişmesi için ebeveynler çocuklarının gelişim düzeyleri ve becerileri hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Her yaşa uygun çocuğun yapabileceği beceriler vardır. Becerilerinin gelişmesi ve sorumluluk bilincinin oluşması için yapabileceği işlerde çocuklara fırsat verilmeli ve yapmaları konusunda desteklenmelidir. 3 yaşındaki bir çocuk dökerek de olsa yemeğini yiyebilir. Dökmeden yemeyi öğrenmesi için fırsat verilmeli ve desteklenmelidir.
Okulöncesi dönemden itibaren çocuklar oyuncaklarını toplamak, sofra hazırlamak, toz almak gibi birçok işi yardımla da olsa yapabilecek beceriye sahiptir. Bu konularda verilecek sorumluluklar çocuğun özgüven gelişimi için de önemlidir.
Yaş büyüdükçe odasını temizlemek, yatağını toparlamak, evcil hayvanın bakımını üstlenmek, küçük kardeşin bakımı konusunda destek vermek, basit yiyecekler hazırlamak şeklinde sorumluluklar verilebilir. Küçük yaşlardan itibaren sorumluluk alabilen, kendisine verilen sorumlulukları yerine getirebilen çocuklar okul zamanında ders çalışma ve ödev yapma konularında da sorumluluklarının bilincinde olurlar.
Okul zamanına kadar hiçbir sorumluluk verilememiş olan, tüm gereksinimleri yetişkinler tarafından yerine getirilmiş olan çocuklar kendi başına ödev yapmakta zorlanırlar.
Daha önce hiç sorumluluk verilmemiş çocuklarda ödev sorumluluğu nasıl oluşturulur?
Ödev okulda öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesi amacıyla verilir. Çocuklara neden ödev yapmaları gerektiği bu şekilde anlatılmalıdır. Öğrencilerin en çok zorlandıkları kısım sevdikleri dersin ödevini yapıp sevmedikleri dersin ödevini yapmak istememeleri durumudur. Ancak bunun kendisinden beklenen bir görev olduğunun belirtilmesi önemlidir. Kendisine zor gelen ödevler bölümlere ayrılarak daha kolay yapması sağlanabilir.
Çalışma alışkanlığının oluşması için anne babalar ne yapabilir?
Çalışma alanı oluşturun
Ödev yaptın mı diye sormayın
Dersi anlayıp anlamadığından emin olun
Her gün aynı saatlerde çalışma yapmasını sağlayın
Zorlandığı yerlere birlikte bakın
Ödevin nasıl yapılacağını anlatmak yerine ne yapılması gerektiğini anlayıp anlamadığını sorun
Ödevlerin yapılıp yapılmadığını kontrol edin ancak hataları düzeltmeyin. Öğretmenini bu konuda bilgilendirip eksik kaldığı yerleri bildirin.
Ödev yapmadan veya eksik ödevle gitmesi ve öğretmenine bu durumla ilgili açıklama yapması sorumluluk alma açısından önemlidir. Bu konuda öğretmen ile işbirliği halinde olunmalıdır.
Ödevler arasında kısa molalar verilmesi dikkatin yeniden toparlanması açısından gereklidir. Ancak bu aralar 10- 15 dakikayı geçmemeli, bu süre içerisinde televizyon, telefon, tablet gibi başından ayrılması güç teknolojik aletler kullanılmamalıdır.
Uzun ödevleri bölümlere ayırarak yapmasını sağlayın. Bu şekilde motivasyonu düşmez
Çocuğunuz verdiğiniz sorumluluğu almakta ve yerine getirmekte zorlanıyorsa,
Sorumluluğunun bilincinde olduğu halde ödev yapmakta zorlanıyor, dikkatini toplayamıyorsa
Okumakta, anlamakta, kavramakta zorlanıyorsa
Sık sık okul eşyalarını unutuyor, kaybediyorsa
Kendisine söylenenleri sık sık unutuyorsa, hatırlamakta zorlanıyorsa mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır.
Duygu Çataltaş Sıpçıkoğlu
Pedagog / Psikolojik Danışman
(Eylül 2018)
