Okul Olgunluğu Nedir?
Okula uyum sürecinin olumlu ve hızlı biçimde ilerleyebilmesi için çocukların fiziksel, sosyal, duygusal ve dil gelişimi olarak belirli bir olgunluk seviyesinde olması gerekmektedir. Bu olgunluk okul olgunluğu olarak adlandırılır.
Okul olgunluğuna sahip ve okula gitmeye hazır olan çocuklarda gözlenebilen becerilerden bazıları şunlardır:
Öz bakım becerilerinin gelişmiş olması.
Kendini doğru biçimde ifade edebilecek düzeyde dil becerisine sahip olması.
Muhakeme becerisini kullanarak duygu ve düşüncelerini aktarabilme.
Tepkisel ve anlık davranışları kontrol edip isteklerini erteleyebilmesi gerektiğinin farkında olma.
El becerilerinin ve fiziksel koordinasyonunun yeterli olması.
Yaşına uygun yapabileceği görevler yerine getirme.
Ebeveynden güvenli ayrılığı gerçekleştirebilme.
Yönergeleri dinleyip yerine getirebilme becerisine sahip olma.
Okula başlayacak çocuklarda okul olgunluğu kapsamında değerlendirilebilecek bir diğer alan ise öğrenme alanıdır. Birinci sınıfa başlayacak bir çocuğun şunları öğrenmiş olması beklenir:
Kısa-uzun, temiz-kirli gibi kavramları bilmesi.
Sayıları 10’a kadar sayabilmesi, tanıyabilmesi ve yazabilmesi.
Renkleri bilmesi.
Nesneler ve resimlerdeki benzerlik ve farklılıkları söyleyebilmesi.
Hikaye tamamlayabilmesi.
Çocukların Okul Olgunluğuna Ulaşmalarını Desteklemek İçin Neler Yapılabilir?
Çocukların iletişim becerilerini güçlendirmek adına bol bol resimli hikaye kitabı okunmalı ve hikaye tamamlama etkinlikleri yapılmalıdır. Çocuklarla sohbet etmek ve kendilerini ifade etmelerine fırsat vermek iletişim becerilerinin gelişimi açısından oldukça önemlidir.
Kavram bilgisini geliştirmek adına benzerlik ve farklılık bulma oyunları oynanabilir. Bu tip oyunları akranlarıyla birlikte oynatmak aynı zamanda sınıfa uyum açısından oldukça önemli olan sosyal beceriler kısmını da geliştirecektir. Oyun oynarken sıra bekleme ve kendini doğru ifade etme becerilerinin gelişmesi adına çocukların akranlarıyla zaman geçirmesi çok faydalıdır.
Çocukların sorumluluk duygusunu kazanabilmesi için okula başlamadan önce ev içinde yaşına uygun sorumluluklar verilmesi önerilir.
Fiziksel becerilerinin gelişmesi adına sınırlı bölgede boyama yaptırma, bisiklete binme, yaşına uygun spor aktiviteleri yaptırma, yetişkin gözetiminde makas kullanma gibi faaliyetler yaptırmak önemlidir.
Çocukların okul olgunluğuna sahip olup olmadığının tam olarak anlaşılamadığı durumlarda bir uzmandan destek alarak okul olgunluğuna yönelik testlerin sonuçlarına bakarak ve sosyal-duygusal gelişimi göz önüne alarak bir yol izlemek daha sağlıklı olacaktır.
Gözde Uludağ
Uzm. Psikolojik Danışman
